Εθνικό πάρκο ιστορικής κληρονομιάς στο κτήμα Τατοϊου

Η έκθεση για το Δασόκτημα Δεκελείας συντάχθηκε στα μέσα της δεκαετίας του 1990 απο τον υπογράφοντα και συνεργάτες του και αποστάλθηκε στους Υπουργούς Πολιτισμού και τις υπηρεσίες τους. 

Η κεντρική φιλοσοφία που τη διέπει, είναι η ανάγκη δημιουργίας ενός εθνικού πάρκου ελληνικής ιστορικής κληρονομιάς που θα αναδεικνύει τη διεθνή μοναδικότητατης της χώρας μας και εφ' όσον συνδυαστεί και με παιχνιδότοπο με ελληνιστικό χαρακτήρα, θα αποτελεί κέντρο παιδείας και προσέλκυσης διεθνούς τουριστικού ενδιαφέροντος στην Αθήνα. 

Τα κύρια περιγραφικά στοιχεία προήλθαν από την εξαίρετη σχετική μελέτη που έγινε για λογαριασμό του Υπουργείου Πολιτισμού το 1994 από τον πολεοδόμο Πέτρο Συναδινό και τους συνεργάτες του, με τους οποίους υπήρξε γενικότερη συνεργασία στην εκπόνηση του παρόντος. Στοιχεία και προβληματισμοί επίσης αντλήθηκαν από επιτόπια έρευνα, με περιηγήσεις μέσα στο κτήμα, από συζητήσεις με ηλικιωμένους κατοίκους και σοβαρά άτομα γνώστες της περιοχής, με περιβαλλοντολόγους, καθώς και με αναζήτηση παρόμοιων δεδομένων στο διαδίκτυο.

  

1. Περιγραφή και τοποθεσία

Το δασόκτημα Δεκελείας, ή κτήμα Τατοίου, έχει έκταση περίπου 50.000 στρέμματα και  βρίσκεται στο ορεινό συγκρότημα της νοτιοανατολικής Πάρνηθας στα διοικητικά όρια του Δήμου Αχαρνών του νομού Αττικής, (μεταξύ γεωγραφικού πλάτους Β. από 38^ο 6΄ 15΄΄ έως 38^ο 13΄ 5΄΄ και γεωγραφικού μήκους Δ. από 0ο 1΄ 17΄΄ έως 0ο 7΄35΄΄). Μέσα από το δασόκτημα διέρχεται ο δημόσιος δρόμος Βαρυμπόμπης – Αγίου Μερκουρίου, η σιδηροδρομική γραμμή του ΟΣΕ, ο Κηφισός ποταμός και διάφορα ρέματα, ενώ υπάρχει και μια λίμνη.

Το κτήμα βόρεια συνορεύει με τα δάση Γκρίτση και Αμαλίειου Ορφανοτροφείου, ανατολικά με τα δάση Αγίας Τριάδας Αφιδνών, Μουστακάτου, της Κοινότητας Αφιδνών και τα αγροτικά κτήματα Μπάφι, νότια  με την αγροτική περιφέρεια Μπάφι, από την οποία διέρχεται η σιδηροδρομική γραμμή και δυτικά  με το δάσος Γκρίτση Μενιδίου, Γκούρα, την αγροτική περιφέρεια Μενιδίου και την Κοινότητα Βαρυπόμπης. 

Το δασόκτημα Δεκελείας βρίσκεται σ΄ ένα προσβάσιμο και σχετικά κεντρικό σημείο του Λεκανοπεδίου της Αττικής. Με την κατασκευή της λεωφόρου Σταυρού – Ελευσίνας, θα είναι προσπελάσιμο από οποιαδήποτε περιοχή της Πρωτεύουσας, χωρίς υποχρεωτική διέλευση από το κέντρο της πόλης. Η γειτνίαση του με την Εθνική Οδό Αθήνας – Λαμίας, καθιστά επίσης εύκολη την προσπέλαση του από το λιμάνι του Πειραιά, από τον τερματικό υπεραστικών λεωφορείων στον Κηφισό και γενικότερα προς την περιφέρεια. Επίσης, βρίσκεται σε επαφή με το δίκτυο του Ο.Σ.Ε. στη διαδρομή Αθήνας – Θεσσαλονίκης – Ευζώνων και ειδικότερα με την προαστιακού χαρακτήρα γραμμή Πειραιά – Αθήνας – Χαλκίδας. Κοντά είναι  ο σταθμός της Δεκέλειας, του Αγίου Στεφάνου και του Καπανδριτίου (Κιούρκα), ενώ μέσω της Εθνικής και της Αττικής οδού, συνδέεται με το αεροδρόμιο Ελευθέριος Βενιζέλος μέσα σε 20-25 λεπτά της ώρας.

Για τους παραπάνω λόγους, το πλούσιο αυτό σε φυσικό κάλλος δασόκτημα έχει υπερτοπικό χαρακτήρα και εκτός της Πρωτεύουσας, οι κάτοικοι της οποίας έχουν μεγάλη ανάγκη πρόσβασης σ΄ ένα παρόμοιο κέντρο πρασίνου, πολιτισμού και αναψυχής. Ιδιαίτερη σημασία έχει η δυνατότητα πρόσβασης στο κτήμα από τις υποβαθμισμένες και χαμηλού εισοδήματος περιοχές του δυτικού Λεκανοπεδίου που περιλαμβάνουν το 60% του συνολικού πληθυσμού της Αττικής. Η έλλειψη άλλων  παρόμοιων διεξόδων πρασίνου  υπερτοπικής σημασίας στην ευρύτερη περιοχή του Λεκανοπέδιου που υποφέρει από πυκνότατη δόμηση και τσιμεντοποίηση, συνηγορεί για την κατά το δυνατό ταχύτερο αξιοποίηση του.

Στο κτήμα υπάρχουν αρκετά εγκαταλειμμένα κτίσματα, όπως η κεντρική εξοχική κατοικία της τέως βασιλικής οικογένειας η οποία βρίσκεται σε σχετικά ικανοποιητική κατάσταση και οι οικογενειακοί τους τάφοι. Επίσης υπάρχουν αρκετά βοηθητικά οικήματα εξαίρετης νεοκλασσικής αρχιτεκτονικής, αν και ορισμένα απ΄ αυτά, είναι ερειπωμένα και μισογκρεμισμένα. Επίσης, στο κτήμα διατηρούνται σε σχετικά καλή κατάσταση δρόμοι με επίστρωση ασφάλτου ή με πλάκες και πολλά μονοπάτια παγκάκια και στέγαστρα.

2. Μορφολογία και κλίμα

Το δασόκτημα  Δεκελείας είναι αναπόσπαστο τμήμα του εθνικού δρυμού των 200,000 περίπου στρεμμάτων της Πάρνηθας, εμφανίζοντας εξαίρετα χαρακτηριστικά φυσικού περιβάλλοντος που προσομοιάζουν στη μορφολογία και το κλίμα της ευρύτερης περιοχής.

Στο κτήμα κυριαρχούν τρεις γεωλογικοί σχηματισμοί : τα σύγχρονα πλευρικά κορήματα, οι μάργες, οι ασβεστόλιθοι και οι δολομίτες. Τα εδάφη αναπτύσσονται είτε πάνω σε πλευρικά κορήματα, είτε πάνω σε μάργες με αργιλώδη σύσταση, είτε τέλος σε ασβεστόλιθους και δολομίτες. Η όλη περιοχή της Πάρνηθας και κατ’ επέκταση το κτήμα Δεκελείας, είναι από τις πλουσιότερες σε χλωρίδα περιοχές της χώρας, καθώς 818 είδη φυτών εναλλάσσονται στις επί μέρους περιοχές της. Εδώ  κυριαρχούν η τυπική μεσογειακή βλάστηση: φυλίκια, ρίκια, αριές, κοκορεβιθιές, χνοώδεις δρύες, φοινικικοί κέδροι, γκορτσιές, κλπ. Στις υγρές και γόνιμες περιοχές του κτήματος, συναντιούνται οι αργυρόλευκες που εναλλάσσονται με πλατάνια, σχίνα, μυρτιές, αγριοκυδωνιές, πικροδάφνες, κουτσουπιές, ανάμεικτες με μαύρη πεύκη, ακακίες και κέδρους στο βόρειο τμήμα του δασοκτήματος.

Η πανίδα εμφανίζει επίσης μια αξιοθαύμαστη ποικιλία : κοτσύφια, μπεκάτσες, τσαλαπετεινοί, σπίνοι, καρδερίνες, αηδόνια, αλλά και βατράχια, χελώνες, αγριόπαπιες, ασβοί, σκαντζόχοιροι, λαγοί, αλεπούδες, ζουρίδες, ζαρκάδια, αγριογούρουνα, κουνάβια, σκίουροι και πολλά ακόμη είδη θηλαστικών, που όμως τείνουν προς εξαφάνιση. Παλαιότερα στον Κηφισό και στα παρακείμενα ρυάκια, υπήρχε πλούτος υδρόβιων ζώων και ψαριών.

Το κλίμα στους νοτιοανατολικούς πρόποδες της Πάρνηθας όπου βρίσκεται το κτήμα είναι μεσογειακού τύπου, δηλαδή εύκρατο. Κατά τη χειμερινή περίοδο εμφανίζει χαρακτηριστικά μάλλον ευκράτων ζωνών υψηλών πιέσεων. Αυτό σημαίνει ότι χαρακτηρίζεται από μεγάλη ηλιοφάνεια, μέτρια ετήσια ύψη βροχής : βροχερή περίοδο το χειμώνα και ξηρή το καλοκαίρι. Τα καλοκαίρια είναι εύκρατα προς δροσερά, οι χειμώνες σχετικά ήπιοι, ενώ η άνοιξη και το φθινόπωρο είναι μικρής διάρκειας. Τα χαρακτηριστικά αυτά γνωρίσματα περιγράφουν σε πολύ γενικές γραμμές τις μεταβολές των κλιματικών συνθηκών της περιοχής του δασοκτήματος Δεκελείας, που οφείλονται στους δυναμικούς παράγοντες του μακροκλίματος (υφέσεις, αντικυκλώνες, κλπ.). Το βιοκλίμα της περιοχής χαρακτηρίζεται γενικότερα ως ήπιο θερμομεσογειακό. Από την Πάρνηθα μέσω του κτήματος και της περιοχής της Βαρυμπόμπης διέρχεται ένα αναζωγονοητικό φυσικό ρεύμα αέρα, που αποτελεί  φυσικό πνεύμονα για το κέντρο της Αθήνας.

Το δασόκτημα  Δεκελείας αναπτύσσεται σε υψομετρική διάταξη που ποικίλλει από τα 279,67 μέτρα  (θέση  Παλιομπάφι στο νότιο άκρο) έως τα 849,67 μέτρα (θέση Κατσιμίδι). Οι κλίσεις ποικίλλουν από 10% έως και πάνω από 60% του εδάφους. Στο χώρο παρατηρείται διαφοροποιούμενο φυσικό υπόστρωμα. Στη νότια ζώνη από τον αστυνομικό σταθμό Βαρυμπόμπης – Μπάφι μέχρι τη σιδηροδρομική γραμμή όπως και στην περιοχή γύρω από την κεντρική έπαυλη, οι εδαφολογικές κλίσεις  είναι ήπιες. Στην κεντρική και βόρεια κυρίως ζώνη, οι κλίσεις είναι εντονότατες με την πλειοψηφία τους να υπερβαίνουν το 60%. Οι αρκετά μεγάλες μορφολογικές κλίσεις, οι βορινές ορεινές κορυφές σε συνδυασμό με τις εξάρσεις των βορινών διαδοχικών κορυφών (Κατσίκι, Κούκουρας, Νταβέλη, Σπιθάρη, Μεσονήσι, κλπ.), σε συνδυασμό με τα πεδινά τμήματα,  κυρίως  στο νότο και τις πηγές Β.Παύλου, Ειρήνης και Όλγας, χαρακτηρίζουν τη φυσιογραφία της περιοχής του δασοκτήματος Δεκελείας. Οι λοιπές περιβαλλοντολογικές συνιστώσες του κτήματος όπως  οι ορίζοντες, οι θέσεις θέας, οι ζώνες ευαισθησίας, οι κατηγορίες τοπίου κ.λ.π., τεκμηριώνουν τη μοναδικότητα του  για το Αττικό τοπίο.

3. Νομικό καθεστώς

Οι δασικές εκτάσεις του κτήματος υπάγονται στο σύνολο τους  περίπου στις διατάξεις του άρθρ. 3 §1 του Ν.998/79, «περί προστασίας Δασών», ενώ οι εκτάσεις αειφύλλων και πλατυφύλλων, υπάγονται επίσης στις διατάξεις του άρθ. 3 §2 του ίδιου νόμου. Στις διατάξεις του αρθρ. 3 §3, υπάγονται τμήματα των χορτολιβαδικών εκτάσεων της κεντρικής περιοχής του κτήματος, αλλά όχι και οι χορτολιβαδικές επιφάνειες του νότιου τμήματος, καθ’ όσον αποτελούν συνέχεια των παλαιότερων και σε μικρό ποσοστό διασωζομένων γεωργικών εδαφών που εκτείνονται χαμηλότερα και νοτιότερα. Σημαντικό μέρος του δασοκτήματος  θεωρείται ότι ανήκει στην κατηγορία δ) της §1 του αρθρ. 4 του Ν.998/79 που ορίζει ότι : «δάση και δασικές εκτάσεις προσφερόμεναι δι’ αναψυχήν του πληθυσμού ή αποτελούσαι παράγοντα συνθηκών διαβιώσεως αυτού εν τη περιοχή….». Εξεταστέο είναι εδώ πως εφαρμόζονται στο κτήμα, οι πρόσφατες νομοθετικές ρυθμίσεις για τα δάση.

Το δασόκτημα διατρέχει κίνδυνο πυρκαγιάς, ιδιαίτερα στη διάρκεια της θερινής περιόδου. Η ανάγκη προστασίας αλλά και ανάδειξης του  ύστερα και από την πρόσφατη ιστορική ολοκλήρωση του ιδιοκτησιακού του προβλήματος, αποτελεί σήμερα μια αυτονόητη αναγκαιότητα, η οποία θα πρέπει να επισπευσθεί, ώστε ορισμένες βασικές αποδόσεις να είναι πιθανώς πρόσφορες με την ευκαιρία των Ολυμπιακών αγώνων το καλοκαίρι του 2004. Για το λόγο αυτό, πέραν των άλλων, αναγκαία είναι η ειδική νομοθετική ρύθμιση στα πλαίσια των επιλογών που θα γίνουν σχετικά. Η σχετική ρύθμιση διευκολύνεται φυσικά από την πρόσφατη οριστική λύση που δόθηκε στο ιδιοκτησιακό καθεστώς από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.

4. Ανάδειξη και Αξιοποίηση

Η ανάδειξη και αξιοποίηση του δασοκτήματος Δεκελείας, ή κτήματος Τατοϊου, θα πρέπει να διασφαλίζει την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και του οικοσυστήματος της ευρύτερης περιοχής  της Αττικής, που υποφέρει από ελλείψεις παρόμοιων μεγάλων πνευμόνων πρασίνου. Με τη βασική αυτή προϋπόθεση, το  δασόκτημα μπορεί να είναι επισκέψιμο στους πολίτες και ιδιαίτερα στον παιδόκοσμο του  ευρύτερου Λεκανοπέδιου,  αλλά και άλλων περιοχών της χώρας. Για τον ίδιο  σκοπό, σκόπιμο είναι να εξεταστεί και να συζητηθεί η δυνατότητα ανάπτυξης μιας σειράς από ήπιες δραστηριότητες, οι οποίες να συμβάλλουν στην ομαλή συνύπαρξη  του ανθρώπινου με το φυσικό περιβάλλον.

Η ανάδειξη και ανάπτυξη του δασοκτήματος δεν ενδείκνυται  σήμερα  να προωθηθεί μέσα από αγκυλωμένες και αναποτελεσματικές διαδικασίες του δημοσίου, όπως έχει καταδειχτεί και από τη δυσάρεστη κατάσταση στην οποία βρίσκεται ο Εθνικός Κήπος στην καρδιά της Αθήνας, αλλά και άλλα δημόσια πάρκα. Η διαχείριση του  προτείνεται να γίνεται από Ίδρυμα που θα δημιουργηθεί για το σκοπό αυτό υπό την εποπτεία του κράτους, το οποίο   θα διοικείται από επίλεκτα μέλη που θα παρέχουν τα απαραίτητα εχέγγυα για το σεβασμό στον οικολογικό χαρακτήρα, στην  ορθολογική και αποτελεσματική  διοίκηση, αξιοποίηση και διαχείριση του.

Το Ίδρυμα θα συστήσει  εταιρεία με τη μορφή ΑΕ που θα λειτουργεί με δεδομένες περιβαλλοντικές ευαισθησίες, αλλά με διοίκηση ιδιωτικοοικονομικού χαρακτήρα. Ευνόητο είναι πως  απαιτούνται κατ’ αρχήν σημαντικότατα ποσά  για αναπαλαιώσεις και αναστηλώσεις κτιρίων, για επιδιορθώσεις, συντηρήσεις και διανοίξεις δρόμων και μονοπατιών, για καθαρισμούς και περιποίηση της βλάστησης, για προστασία και ανάδειξη της χλωρίδας και της πανίδας, για τη μισθοδοσία φυλάκων καθαριστών και μόνιμου προσωπικού. Τα σημαντικά αυτά ποσά αυτά δεν μπορεί, ούτε είναι εφικτό,  να προέλθουν στο σύνολό τους από τον κρατικό προϋπολογισμό.

Το Ίδρυμα και κυρίως η ΑΕ, σε αντίθεση με το δημόσιο, είναι σε θέση να διεκδικήσει  Κοινοτικές επιδοτήσεις και να αποκομίσει έσοδα από την ορθολογική αξιοποίηση περιουσιακών  του στοιχείων. Ενδεικτικά εδώ αναφέρεται ότι αρκετά από τα εξαίρετου κάλους εγκαταλελειμμένα παραδοσιακά οικήματα που υπάρχουν στο κτήμα, ύστερα από κατάλληλη ανακαίνιση και αναστήλωση,  μπορούν να χρησιμοποιούνται ως ξενώνες υπερπολυτελείας κυρίως για τη φιλοξενία από το Κράτος σημαντικών διεθνών προσωπικοτήτων (Πρόεδροι, Πρωθυπουργοί, Υπουργοί, διαπρεπείς επιστήμονες, καλλιτέχνες, επιχειρηματίες, κτλ.), έναντι του πρέποντος ανταποδοτικού τιμήματος προς το Ίδρυμα. Αυτή είναι  μια από τις πιθανές πηγές άντλησης πόρων.

Συνοπτικά και ενδεικτικά παρατίθενται πιο κάτω διάφορες χρήσεις και δραστηριότητες με ή χωρίς οικονομικό όφελος, που θα μπορούσαν  να αναπτυχθούν στο δασόκτήμα  ύστερα και από κατάλληλο προβληματισμό, ανταλλαγή απόψεων, εξέταση των ευαισθησιών και αντιδράσεων της ευρύτερης κοινής γνώμης, και ολοκληρωμένη μελέτη που θα περιλαμβάνει και μελέτες περιβαλλοντικού, χωροταξικού, πολεοδομικού και οικονομοτεχνικού χαρακτήρα.

5. Ενδεικτικά προτεινόμενες χρήσεις

α) Δασικές περιοχές

§                     Οικολογικό πάρκο και βοτανικός κήπος.

§                     Ζωολογικός κήπος και ενυδρείο, σε συνδυασμό με την ανάπτυξη του

υδρόβιου και ιχθυολογικού πλούτου στον Κηφισό και τους παραποτάμους, σε συνεργασία και με τον υπό ίδρυση φορέα για τον Κηφισό ποταμό, υπό την αιγίδα του ΥΠΕΧΩΔΕ.

§                     Εκτροφείο και περίθαλψη  ζώων σε συνεργασία και με συναφείς συλλογικούς

φορείς.

§                     Παρατηρητήριο πουλιών σε συνεργασία με την Ελληνική Ορνιθολογική

Εταιρεία και την International Bird΄s Society.

§                     Περιφραγμένη μεγάλη έκταση όπου θα ζουν ελεύθερα διάφορα άγρια και

ημιάγρια ζώα που να είναι  επισκέψιμη υπό έλεγχο

§                     Μονοπάτια περιπάτου με παγκάκια και μικρά καταφύγια για περιπατητές και

ορειβάτες.

§                     Αυτοκινούμενα τραινάκια για διαδρομές μέσα στο κτήμα.

§                     Μονοπάτια και διαδρομές για ιππασία, σε συνδυασμό με διαμόρφωση χώρων 

για αθλητική ιππασία σε συνεργασία και με ιππικούς ομίλους.

§                     Δημιουργία λίμνης και καναλιών με αξιοποίηση των φυσικών υδάτων της

Περιοχής, με δυνατότητα χρησιμοποίησης μικρών πλεούμενων με κουπιά από

τους επισκέπτες.

β) Μη δασικές περιοχές

§                     Μουσείο σύγχρονης ελληνικής ιστορίας και κέντρο τέχνης που θα στεγαστούν

στην ανακαινισμένη κεντρική έπαυλη.

§                     Λαογραφικό μουσείο.

§                     Εργαστήριο και εκθετήριο παιδικής τέχνης και καρνάβαλου.

§                     Εργαστήρια και εκθετήρια ζωγραφικής, γλυπτικής, χαρακτικής και

ξυλογλυπτικής.

§                     Κέντρο μουσικής και χορού.

§                     Μουσείο – εκθετήριο σε ανοιχτό χώρο, με αναπαραστάσεις ελληνικών

πόλεων και οικισμών από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα : (Αρχαίοι χρόνοι: Μυκήνες, Κνωσός, Αθήνα, Δήλος. Βυζαντινή περίοδος: Κωνσταντινούπολη, Γιάννενα, Μάνη. Τέλη 18^ου, αρχές 19^ου αιώνα: Αθήνα, Ναύπλιο, Θεσσαλονίκη, Σύρος, Πάτρα, Βόλος, Καβάλα, Ρόδος, Κέρκυρα, Κεφαλονιά, Χανιά, Καστοριά, Μυτιλήνη. Σύγχρονη εποχή: νεοκλασσική Αθήνα, Πλάκα, Κυπριάδου, Κηφισιά, Θεσσαλονίκη, Αλεξανδρούπολη, Σάμος κλπ. Το εκθετήριο θα βρίσκεται σε ανοιχτό χώρο όπου κάθε μικρογραφία πόλης – οικισμού θα καταλαμβάνει 40-50 τ.μ. οι μινιατούρες των κτιρίων θα είναι ύψους 15-40 cm, και θα είναι εγκατεστημένες σε βάθρα ύψους 0,50 μ. Ο σχεδιασμός, η διαμόρφωση και η εκτέλεση του έργου μπορεί να γίνουν σε συνεργασία με το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο.

§                     Εκθετήριο σε ανοιχτό χώρο με αναπαραστάσεις γνωστών αγαλμάτων και

μνημείων της αρχαίας Ελλάδας που βρίσκονται σε μουσεία της χώρας ή στο εξωτερικό όπως ο Ερμής του Πραξιτέλη, η Νίκη της Σαμοθράκης, τα Λιοντάρια της Δήλου, τα Ελγίνεια Μάρμαρα, η Αφροδίτη της Μήλου, ο Έφηβος των Αντικυθήρων, κλπ. Το έργο αυτό θα μπορούσε να αναλάβει το ΤΑΠ και η Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών.

§                     Ανοιχτή θεατρική σκηνή για θεατρικές, μουσικές και χορευτικές παραστάσεις,

με δυνατότητα μετακινούμενου ελαφρού στέγαστρου σε περίπτωση βροχής και κακοκαιρίας.

§                     Γήπεδο γκολφ, γήπεδα στίβου, ποδοσφαίρου, μπάσκετ, βόλεϊ, τένις,

τοξοβολίας, κτλ.

§                     Χώροι για εκδηλώσεις και παραστάσεις τσίρκου, παντομίμας,

κουκλοθέατρου, καραγκιόζη, και γενικότερα παραστάσεων για παιδιά και εποχιακών κατά περίπτωση εκδηλώσεων τα  Χριστούγεννα, στις απόκριες, την καθαρή Δευτέρα με πέταγμα αετού, το Πάσχα, κτλ.

§                     Χώρος 200-300 στρ. (σε σύνολο 50.000 που εκτείνεται όλο το κτήμα ), για τη

δημιουργία παιχνιδούπολης, στα πρότυπα του περίφημου Τίβολι που βρίσκεται στο κέντρο της Κοπενχάγης της Δανίας, όπου  εκτός από διάφορα σύγχρονα παιχνίδια για παιδιά,   υπάρχουν αναψυκτήρια και  εστιατόρια που  αναπαριστάνουν ένα γνωστό αρχαίο ή πιο σύγχρονο  μύθο ή παραμύθι. (Στο Τίβολι υπάρχουν εστιατόρια και χώροι εστίασης ή αναψυχής, που με ευφυή αρχιτεκτονική σύλληψη προσομοιάζουν σε καραβόσπιτα, καραμελόσπιτα, κουκλόσπιτα, κτλ.). Εφ’ όσον η ιδιαίτερα ελκυστική και ασφαλώς προσοδοφόρα αυτή πρόταση είναι αποδεκτή, (κάτι που χρειάζεται ασφαλώς γενικότερο προβληματισμό και  συναίνεση), τότε η παιχνιδούπολη θα μπορούσε να πάρει τη μορφή  παιχνιδότοπου-πάρκου ελληνικής μυθολογίας και ιστορίας, όπου θα  αναπτυχθούν διάφορες ελαφρές κατασκευές και προσομοιώσεις θεμάτων από την ελληνική μυθολογία και ιστορία. Οι προσομοιώσεις αυτές,  μέσα από μια ελκυστική για τα σημερινά παιδιά  ψυχαγωγία, θα έχουν και παιδαγωγικό χαρακτήρα που θα αναδεικνύει την ιδιαιτερότητα και βαρύτητα της ελληνικής πολιτιστικής κληρονομιάς. Όμως, στην περίπτωση που τελικά προωθηθεί στο άμεσο μέλλον η ανταγωνιστική δημιουργία πάρκου μυθολογίας, όπως έχει ακουστεί σε άλλες περιοχές (Ανάβυσος, Ελλασσόνα, ή αλλού), τότε η παραπάνω πρόταση χρήζει επανεξέτασης.

5. Γενικές διαπιστώσεις

Γεγονός είναι πάντως πως η λειτουργία ενός τέτοιου παιχνιδότοπου-πάρκου, σε περιοχή μη δασική και  εκτός των ορίων των κεντρικών χώρων του δασοκτήματος Δεκελείας, μπορεί εκτός από ψυχαγωγικό και εκπαιδευτικό χαρακτήρα, να αποτελέσει το βασικό όσο και αναγκαίο οικονομικό αιμοδότη για τις πολλαπλές άλλες κατά κανόνα ελάχιστα ή καθόλου ανταποδοτικές δραστηριότητες, όπως αναφέρθηκαν πιο πάνω.

Η όλη  πρόταση, εντάσσεται σε μια συγκεκριμένη άποψη που δίνει βαρύτητα στην αναγκαιότητα δημιουργικής και ανθρωποκεντρικής ανάδειξης του δασοκτήματος, εκτιμώντας ότι από ιδιωτικό βασιλικό κτήμα Τατοΐου, απροσπέλαστο και απομονωμένο από τον απλό πολίτη και κυρίως τα παιδιά, θα μετατραπεί σε  δασόκτημα δημόσιου χαρακτήρα,  με οικονομική αυτοδυναμία και νοικοκυρεμένη λειτουργία, ανοιχτό στο λαό που να το χαίρεται, να το σέβεται και να το νοιώθει δικό του.

Διαφορετική αντίληψη είναι εκείνη που υποστηρίζεται ως γενική αρχή από ορισμένους οικολόγους, σύμφωνα με την οποία  το πάρκο θα πρέπει να παραμείνει ως έχει, με μοναδική παρέμβαση απλούς καθαρισμούς των δρόμων και των μονοπατιών, ώστε να είναι απλώς επισκέψιμο. Όμως, μια τέτοια επιλογή, εκτός των άλλων, καταδικάζει τα παραδοσιακά οικήματα που υπάρχουν σε κατάρρευση και  καθιστά  ευάλωτο το δασόκτημα σε κάθε είδους ανεπιθύμητη χρήση και κινδύνους μερικής ή και ολικής καταστροφής από πυρκαγιά. Ο τελευταίος αυτός εφιαλτικός κίνδυνος θα μπορούσε βέβαια  να αποφευχθεί  με τον απόλυτο αποκλεισμό του δασοκτήματος στο ευρύ κοινό, κάτι το οποίο όμως είναι ελάχιστα αποδεκτό ή  δυνατό.

Αυτός είναι και ένας επί πλέον σοβαρός λόγος για τον οποίο η δημιουργική ανάδειξη, ανάπτυξη και προστασία του δασοκτήματος Δεκελείας, όπως  περιγράφηκε πιο πάνω, με πιθανές διαφοροποιήσεις στις διάφορες χρήσεις που προτείνονται, προβάλλει ως η πλέον κατάλληλη επιλογή. Αναμφίβολα, οι αρμόδιοι Πολιτειακοί φορείς οφείλουν να προβληματιστούν και να ενδιαφερθούν άμεσα για τον ξεχωριστό αυτό οικολογικό χωροταξικό θησαυρό, που αναδείχτηκε ως μια αυθύπαρκτη σημαντική πραγματικότητα  στην καρδιά της χώρας, ύστερα από πολυετείς διακυμάνσεις της ιστορικής μοίρας του τόπου.